Fictie, maatschappij en realiteit

16 december 2024

EDITH RIJNJA In de afgelopen maanden toonde de Poolse kunstenaar Horacy Muszyn’ski (1994) in TRAFO Centre for Contemporary Art in Szczecin (PL) zijn onderzoeksproject Golden Drop. Eerder deed hij dat tijdens Offspring bij De Ateliers in Amsterdam. Centraal staat de
firma Bio-Korf die na vele jaren research een vervanger heeft gevonden voor bijenhoning.

2

Golden Drop laat zich in eerste instantie lezen als een uiterst zorgvuldig, wetenschappelijk gedocumenteerde research naar de ontwikkeling van een alternatief voor bijenhoning. Bij de entree van Muszyn’ski’s presentatie, die eruitziet als een gelikte bedrijfspresentatie, zien we het portret van professor Hendrik van den Berg, directeur van Bio-Korf en ontdekker van het menselijk gen waarmee honing uit speeksel geproduceerd kan worden. De presentatieruimte is gevuld met vitrines die resultaten van experimenten tonen; aan de wanden teksten over het project. Voor inhoudelijke verdieping is er een audiotour, toelichtende filmpjes en QR-codes, lichtboxen, een speciaal ontwikkelde app, opvoedkundig speelgoed, en informatie over de wijze waarop de honing verzameld wordt door de Poolse werknemers. De presentatie, in goudgele huisstijl, ziet er uiterst geloofwaardig uit, té geloofwaardig. Want, hoezo, honing uit menselijk speeksel? Je pakt je telefoon en googelt bedrijf en product  

 
 

3 & 4

Realiteit en nepnieuws

Muszyn’ski ziet zijn project vooral als een reflectie op de realiteit waarin we leven. Het bevat naast fictie, werkelijke verhalen en ervaringen, zoals van de Poolse seizoenarbeiders over hun vaak schrijnende arbeids- en leefomstandigheden in Nederland en de karige betaling. Hij vernam hoe zij op paracetamol en red bull proberen zoveel mogelijk omzet te draaien omdat ze vaak per kilo betaald krijgen. Hij koppelt zijn onderzoek naar de leefomstandigheden van deze arbeidsimmigranten aan de wereldwijze aandacht voor de bij die met uitsterven bedreigd wordt en de gevolgen die het verlies van honing, die luxueuze, zoete substantie, voor de mens zullen hebben. ‘Wat gebeurt er als…..’, is altijd de start van mijn projecten. Met Golden Drop wil ik een symbiose creëren tussen bij en mens.’ Muszyn’ski is van mening dat mensen de realiteit moeten bevragen en niet klakkeloos moeten aannemen wat ze krijgen voorgeschoteld. Golden Drop is voor hem een activistisch project. Het laat zien hoe bedrijven hun marketingstrategieën en trucs gebruiken. 

36_4_TRAFO_Biokorf_installatie_detail_226A5376

5

De kunstenaar voegt hier humor en absurditeit aan toe waardoor je volgens hem de realiteit beter begrijpt en er gemakkelijker over kunt reflecteren. Hij vertelt hoe een van de bezoekers tegen hem zei: ‘Ik lach nu over dingen die zeer problematisch zijn.’ Muszyn’ski: ‘Eigenlijk kom ik vanuit de achteringang met mijn project naar binnen zodat je niet, zoals wanneer je naar het nieuws kijkt, je er bewust van bent dat het over narigheid gaat. We leven in het tijdperk van fake nieuws. Alles wat we zien op onze computers, telefoons en in onze Facebook feeds, de foto’s, de verhalen, ze kunnen allemaal waar en niet waar zijn. Je ziet het fysieke object en gelooft het verhaal. Ik probeer met Golden Drop ook een fysiek bewijs te geven. 

36_6_Portret_Horacy_Muszynski_foto_TOMASZ_KAISZCZAREK

6

Die fysieke objecten triggeren je geest.’ De kunstenaar is opgeleid als experimenteel filmmaker en wilde in dit project spelen met vorm en storytelling. Hij koos voor een ruimtelijke, museale tentoonstelling waarin de bezoeker zelf zijn route kan bepalen in plaats van geleid te worden door de volgorde van de film. ‘Het script schrijven was ook hier het meest intensieve onderdeel van het werk maar feedback krijgen van vrienden en mensen met wie je samenwerkt is het spannendst’, vertelt hij. ‘Omdat het geen film is kun je met je team de visualisatie van het script bespreken. Worden het schetsen, notities, objecten? Mijn team bestond onder andere uit een grafisch vormgever, architect, 3D-kunstenaar en, voor de bedrijfsidentificatie, een marketingspecialist. Deze laatste suggereerde om me voor de promotie van speekselhoning te richten op de jonge generatie. Die zou eerder te overtuigen zijn dat deze vegan honing de wereld zou kunnen redden. Ik besloot daarom ook stripboeken te maken over de Bijenman die speekselhoning als superpower uitspuugt en vecht tegen Dr. Pesticide.’ 

 
 

7 & 8

Golden Drop wordt momenteel in Polen geëxposeerd: Bio-Korf heeft haar product verbeterd en breidt uit naar Polen. De audioguide is ingelezen door een beroemde Poolse nieuwsstem. Voldoende aanleiding voor verwarring, lijkt me. 

Bio
2020 - 2022 De Ateliers, Amsterdam
2017 - 2019 Experimental Cinema, Szczecin Academy of Art, MA
2013 - 2016 Multimedia, Szczecin, BA

Awards (selection)
2022 Public Award Survival Art Review XIX, PL
2022 Public Award, Fish Eye Biennale for young artists, PL
2020 I Award, 6th Best Media Arts Graduation Projects Competition, PL
2020 Special mention in international Allegro Prize 

Residency
2023 Komuna Warzawa, Warsaw, Poland

Foto’s
1 t/m 5 Horacy Muszyn’ ski, Golden Drop, tentoonstelling in TRAFO Centre for
Contemporary Art, Szczecin, Polen, 2023.
6 Horacy Muszyn’ ski

7 Slaapverblijf Poolse werknemers, onderdeel installatie Golden Drop tijdens Offspring.
8 Horacy Muszyn’ ski Golden Drop, detail installatie, tijdens Offspring, De Ateliers, Amsterdam, 2022.

Online
horacymuszynski.com

Dit artikel komt uit kM #126 Kunst & Wetenschap (p.36-38)Abonneer nu en ontvang 4x per jaar alles over kunst & materiaal.

 

 

Altijd op de hoogte blijven?